-
Dios: Naa o Wala
Ang Dios Usa ka MisteryoAng Dios usa ka misteryo nga dili gayod sa kinatibuk-an matugkad sa atonghuna-huna. Kung wala kita mahibalo sa kinatibuk-ang pagkatawo sa tawo, (sa atongginikanan o bisan gani sa atong igsuon,) unsa pa kaha ang Dios sa iyang pagka-Dios.Si Sopar nangutana kang Job, "Makatukib ka ba sa mga misteryo ug sa pagkagamhanan sa Dios?" (Job 11:7)Hinuon, aduna kitay nahibaloan mahitungod o kabahin sa Dios apan dili sa kinatibuk-ankundi mga tinipik lamang. Bisan aduna kitay tinipik nga kahibalo sa Dios, ang Diosnagpabilin nga usa ka dili matukib nga gumunhap o misteryo.
Buot ipasabot nga adunay mga tinago nga butang kalabot sa Dios apan adunay say mga butang nga gipadayag dinhi kanato may labot Kaniya Deu. 29:29.
Ang mga Theologians nagtuo nga ang Dios
Omniscient- Manggialamon sa nga tanan
Omnipotence-Makagagahom sa tanan
Omnipresence-Anaa sa tanang dapit
Omnibenevolence-Maayo sa nga tananApan giunsa nato sa pagseguro nga aduna gayoy Dios?
Basin baya unya ug nahisama lang kini sa kabayong pak-an nga naglungtad ingon nga konsepto lamang sa huna-huna ug wala maglungtad sa tinuod niyang paglungtad.
Ang pangutana sa ibabaw nagkinahanglan ug pruweba aron kapamatud-an ang Iyang pagkanaa. Ang pagpruweba wala magkinahanglan sa gamhanang kahimanan diha sa laboratoryo sa pagsud-ong sama sa gamay'ng microscope, o sa pagtan-aw sa halapad nga kawanangan pinaagi sa telescope. Kundili mapamatud-an gayud nga dunay Dios pinaagi sa rason kun husto nga pangatarungan.
Ang pangatarungan kinahanglang
1. Husto
2. Dili binuang
3. Dili musumpaki sa kamatuoran
Dunay latin nga pinulongan nga nagkanayon, "Argumentum contra factum non valet" ang pangatarungan nga sukwahi sa kamatuoran dili madawat.
Sama ra sa pag-ingon nga walay adlaw, apan samtang nagsulti ko niini hapit maliki ang akong agtang sa kainit sa adlaw ibabaw nako. Dako kining lalis kay makatudlo kita sa adlaw ibabaw kanato. Ang pangatarungan nga malalis dili kamatuoran, ug sanglit nangita kita sa kamatuoran kung duna ba gayoy Dios o wala, kinahanglan nga ang katarungan dili malalis ug madawat sa kinatibuk-an.
Kung dunay mulalis niini kining tawhana mikupot sa dili hustong katarungan ug sa hinungog kon binuang.
San Anselmo Obispo sa Canterburry
Sa Salmo 53:1 nag-ingon "Ang buang naga-ingon sa iyang kasing-kasing, walay Dios."
Maayong mahibaw-an una sa tanan ang kahulogan sa Dios. Unsa man kining Dios nga gi negar sa buang?
Si San Anselmo nag-ingon: "Ang Dios mao ang labing hingpit sa nga tanan nga dili naka makahunahuna pa ug labaw pa Kaniya."1. Ang butang nga naglungtad sa hunahuna ug sa kalibutan mas labaw pa kaysa butang nga naglungtad lamang sa hunahuna.2. Ang kahulugan ug “Dios” mao nga “wala nay laing mahunahunaan pa labaw Kaniya.”3. Ibutang ta nga ang Dios konsepto lamang nga naa lamang sa hunahuna apan wala maglungtad sa kalibutan.4. Di na siya mao ang Dios pinasikad sa kahulogan tungod kay makahunahuna pa man ta ug mulabaw pa niana nga katong naa sa hunahuna ug naa pod sa kalibotan[unang premise].5. Tungod niana makahunahuna napod ta ug mas labaw pa kaniya, apan dili kini mahimo, tungod kay ang kahulugan sa Dios mao nga “di na ta makahunahuna pa ug laing mulabaw pa Kaniya.6. Entonses, anaa gayuy Dios dili lamang sa hunahuna kundili sa kalibutan usab.Kung ang lintunganayng pagsabot sa Dios mao ang pagkanaa, ang buang nag sumpaki sa iyang kaugalingong gipamulong kay ang Dios gikaluhaan sa pulong naa. Ang pag-ingon nga walay Dios sukwahi sa hustong pangatarungan.Sa unsang paagi mailhan nato nga dunay Dios?Santo Thomas de AquinoDunay lima ka paagi sa pag-ila nga naay DiosAng Unang Paagi: Pangatarungan gikan sa Bayhon sa Palibot1. Kung atong tan-awon ang atong palibot, atong makita nga ang ubang butang naglihok.2. Apan ato kining nakita nga makalihok lamang kini ug palihukon sa usa ka butang nga naglihok.3. Ang naglihok lamang maoy makapalihok sa usa ka butang nga wa maglihok.4. Dili mahimo nga ang usa ka butang naglihok samtang wala maglihok sa samang takna.Kinahanglan gayud ang tigpalihok aron makalihok ang butang nga wa maglihok.5. Busa walay bisan unsa nga makalihok sa iyang kaugalingon.6. Ang matag butang nga naglihok, gipalihok lamang sa laing butang nga dunay kapasidadmupalihok.7. Ang walay bugto nga kutay sa paglihok dili makalahutay ngadto sa walay kinutubang paglihok.8. Tungod niini mahinungdanon ang Unang Tigpalihok, nga walay nagpalihok Kaniya, ug mao kini ang gituohan sa kadaghanan nga Dios.Ang Ikaduhang Paagi: Pangatarungan gikan sa Tigpatungha1. Nakita nato ang mga butang sa kalibutan nga makalungtad lamang kini kung naay nagpalungtadniini.2. Walay naglungtad sa iya lamang kaugalingong paglungtad.3. Busa walay makapalungtad sa iyang kaugalingon.4. Kung wala mulungtad ang nagpalungtad, walay hinglungtad.5. Busa, sa mga laray sa naglungtad kung wala pa maglungtad ang una sa laray sa tigpalungtad, walauntay naglungtad.6. Ang walay bugto nga kutay sa tigpalungtad dili mulahutay ngadto sa walay kinutuban, kay ugmauhon man galing na, wala untay naglungtad karon.7. Entonses, gikinahanglang aduna gayuy Unang Tigpatungha nga walay nagpatungha, ug mao kanaang gitawag sa kadaghanan nga Dios.Ang Ikatulong Paagi: Pangatarungan gikan sa mga Butang nga Mutungha ug unya Mahanaw sa Dayon1. Atong makita diha sa kinaiyahan sa mga butang nga mahimo rag naa mahimo ra sab ug wa, ngamutungha ug unya mahanaw ra usab.2. Himatikdi nga ang matag butang temporal lamang ang paglungtad, ug padulong sa pagkahanaw.3. Alang sa matag temporal nga butang, dinhay usa ka takna niaana nga wala kini maglungtad.4. Busa imposible kaayo nga kining mga butanga kanunayng maglungtad.5. Busa diha diay usa ka takna nga wala pay mga butang nga naglungtad.6. Busa niaadtong taknaa, wala untay makapasiugda sa pagpatungha sa mga temporal nga mga butang.7. Kun walay nagpasiugda pagpatungha niadtong taknaa, wala untay mga butang nagtungha karon sa atong palibot.8. Husto man ang pag-ingon nga ang mga butang, mitungha gikan ra usab sa butang ulahi kaniya nga maoy nagpahinungdan sa iyang pagtungha.Apan ang ulahi sa tigpatungha nga butang, kinsa man? Musubay kita sa walay bugto nga kutay hangtud nga muabot kita sa kinutuban sa tigpatungha nga temporal nga butang. Apan diin man usab kana gikan?9. Dili mahimo nga ang labing unang temporal nga butang nagagikan ra usab sa usa ka temporal kay mahagit ra gihapon kita sa pangutana nga diin kini gikan?10. Entonses, dili malalis nga anaa diay naglungtad sa iyang kaugalingong paglungtad ug wala palungtara sa bisan unsa, hinuon maoy nakaangin sa pagpalungtad sa tanang temporal nga mga butang. Kini maoy giila sa tanan nga Dios.Ang Ikaupat nga Paagi: Pangatarungan gikan sa di Malalis nga Ang-ang sa mga Binuhat1. Adunay usa ka paghatag ug ang-ang nga makaplagan sa mga butang:Adunay gwapa, pinakagwapa, kinagwapahanAdunay init, pinakainit, kinainitan2. Adunay maayo, kinamaayohan, pinakamaayo.Dayag nalang kaayo nga ang pinakamaayo maoy hinungdan nganong dunay maayo.3. Busa dili malalis nga kining tanang maayo adunay sukaranan pinasikad sa hingpit nga kaayo ug walay kinutubang pagkamaayo ug kini ang gitawag nato nga Dios.Ang Ikalima nga Paagi: Pangatarungan gikan sa Desinyo1. Atong nakita nga ang tanang butang nag-ugmad nga dunay tumong ngadto sa tunhay niyang kahimuslanan.2. Kasagaran sa mga butang kulang sa kahibalo.3. Apan sama sa usa ka uhas nga miabot sa iyang rumbo tungod kay gitumong kini sa usa ka magpapana.4. Masabot nga unsa gani ang kulang sa kahibalo makakab-ot sa mga tumong pinaagi sa pagpuntarya sa usa ka butang nga may salabutan.5. Entonses, aduna gayuy labing manggialamon diin ang tanang butang gipatumong ngadto sa ilang kaugalingong sangputanan. Ug mao kini ang gituohan sa kadaghanan nga Dios.Sa sinugarol pa pildi ang walay Dios sa dunay Dios. Ngano man?Blaize PaschalMay duha ka tawo. Ang usa naay pagtuo, ug ang usa walay pagtuo.Kung nagtuo ka nga naay Dios apan inagkamatay nimo wala diay Dios.Ang mahitabo mao nga dili ka malangit, dili ka usab maimpermahitabo no.Kung wala kay pagtuo nga naay Dios unya inagkamatay nimo wala gayuy Dios.Ang mahitabo mao nga dili ka malangit, dili ka usab maimperno.Niining paagiha tabla ang naay pagtuo ug walay pagtuo.Kung nagtuo ka nga naay Dios unya inagkamatay nimo naa gayuy Dios.Malangit gyud ka, ug dili ka maimperno.Kung wala kay pagtuo nga naay Dios unya inagkamatay nimo naa diay Dios.Dili gyud ka malangit ug seguradong maimperno gyud ka.
Karon mangutana ko. Asa man ka mupusta?Ari sa daog o pildi.Ani nato makita ug asa nimo itugyan ang imong kinabuhi.Agda sa hustong pangatarungan dili gayod malalis nga naay Dios.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 comments: