• Sa Ikatulong Siglo Sa Santa Iglesia Katolika

    Emperor Decius
    Sa tuig 250 AD , si Emperador Decius ( 249-251 ) nagmando nga ang tanan nga mga lumulupyo sa Imperyo maghimog usa ka pang publikong sakripisyo ngadto sa mga diosdios. Kini mao ang usa ka hingpit nga paagi sa lit-ag sa mga Kristohanon kansang hugot nga pagtuo gitawag sa pagsalikway sa bisan unsang matang sa pagsimbag diosdios. Kadtong mga Kristohanon nga sa publiko midumili sa pagsimba sa mga dios-dios, hinginlan pahilayo sa Imperyo, bilangoon o, sa kasagarang kaso , patyon. Subo palandungon, ang pipila sa mga magtutuo mipili sa pagbiya sa kamatuoran - sa pagbiya sa hugot nga pagtuo - ug mihalad sa usa ka halad ngadto sa mga diosdios kay sa bilangoon o kaha patyon.

    Novatian
    Sa dihang nahuman na ang mga pagpanglutos , ang Simbahan nag-atubang sa usa ka lisud nga kahimtang. Kinahanglan muhukom ang Simbahan mahitungod niadtong mga Katolikong mitalikod sa Simbahan nga gusto nang mubalik. Tungod niini, nahimugso ang sayop nga pagtulon-an diin nagsugod sa usa ka paring Romano nga si Novatian. Miinsistir si Novatian nga mga tawo nga sad-an sa bug-at nga sala, sama sa pagluib ug sa pagdumili pag-unong kang JesuKristo, kinahanglang papahawaon ug di na tugotang mubalik sa pagpakig-uban sa Simbahan.

    Si Santo Papa Cornelio sa 251 AD wala mudawat sa teolohiya ni Novatian ug miinsistir nga bisan tuod ang nakahimog seryosong sala, sila sa gihapon pinaagi sa pag-ampo ug sa kinasingkasing nga paghinulsol gitugotang makabalik sa Simbahan.

    San Antonio sa Ehipto
    Niini usab nga siglo mao ang sinugdanan sa Monastisismo sa Ehipto. Daghang mga Kristiyanos niadtong tungora pinaagi sa dasig sa Espirito Santo, mibiya sa kalibotan ug gibilin ang kahamugaway ug misunod kang Kristo pinaagi sa pag-adto sa kamingawan ug pagpuyo'g balaanong kinabuhi. May duha ka tawo nga nakatampo mahitungod niining matang sa pagpuyo sa Kristohanong kinabuhi si San Antonio sa Ehipto ( 251-356 ) ug si San Pachomius ( 292-346 ).

    San Pachomius
    Human makadungog si San Antonio sa usa ka tudling gikan sa Ebanghelyo diin si Jesus misulti mahitungod sa pagbiya sa tanang mga butang sa pagsunod Kaniya, mibiya sa iyang uma, sa pamilya ug mibalhin ngadto sa kamingawan . Samtang sa kamingawan siya nagpuyo ingon sa usa ka ermitanyo , nga naglakip sa usa ka kinabuhi sa mapig-ot nga paghinulsol , nagmakanunayon sa pag-ampo ingon man ang pagtrabaho alang sa iyang pagkaon. Dinhi migawas ang pulong Ora et labora sa pulong Latin. Ang iyang dungog ingon nga usa ka balaang tawo sa Dios nakapadasig sa uban sa pagsunod sa iyang panig-ingnan . Si San Pachomius sa laing bahin nagtukod ug daghang monasteryo sa mga kamingawan sa Ehipto diin ang mga tawo nagpuyo sa usa ka yano nga kahimtang ug mainampoong palibot.

0 comments:

Leave a Reply

Amahan

Dios     1 Cor. 8:6
Divine    Lev. 20:26
Infinite    Sal. 90:2
Omnipotent    Gen. 17:1
Savior    Isa. 43:11

Biblia

Sacred Scripture, Holy Writ

Tulo ka hinungdanong pangutana nga dili nato matubag kon Biblia lamang ang atong saligan.

Una – Giunsa man nato paghibalo sa sakto nga ihap (canon) sa mga basahon sa Biblia? Sa wala pa himoa ang pagtapok sa mga basahon sa Bag-ong Tugon daghang mga basahon nga Kristohanon nga gipakaylap. Kinsa man ang nagpaila kanato sa 27 ka libro sa Bag-ong Tugon isip linamdagan? Walay lain kondili ang Simbahang Katoliko ubos sa paglamdag sa Espiritu Santo pinaagi sa Konsilyo sa Kartago sa tuig 397 AD human sa pag-aprobar sa Santo Papa mipakanaog sa mahukumon gayod ug alang sa tanang panahon kon unsang mga basahona ang maapil sa Biblia ug unsa ang dili. Ang unang mga sinulat dugay na nga nangahanaw. Ang ania kanato karon mao ang kopya sa kopya sa orihinal. Kinsa man ang nag-garantiya nga husto ug matinud-anon ang teksto sa kopya? Ang Simbahang Katoliko pinasikad sa iyang karaang Tradisyon, diha sa iyang panudlo ug sa iyang liturhiya masayod kon unsa ang matuod nga teksto ug unsa ang sayop.

Ikaduha - Giunsa man nato paghibalo nga sakto ang pagkahubad sanglit daghan kanato, ang atong gigamit nga Bibliang hubad “translation” gikan sa Hebreo, Griego, ug Aramaico? Aron pagpiho sa husto nga hubad sa atong kaugalingon kinahanglan pa nga magtuon kita sa orihinal nga pinulongan ug pipila man kanato ang makahimo niining malisod nga tahas? Sa makausa pa, kinahanglan nga mosandig kita sa autoridad sa Simbahan.

Ikatulo - Giunsa man nato pagsiguro nga husto ang atong pagsabot kun interpretasyon sa atong gibasa? Ang matag pastor nga tigtukod og bag-ong tinuhoan pulos gyod moangkon nga ang ilang sabot maoy husto apan wala silay panagkauyon kon unsa gyod ang gipasabot sa letra sa Kasulatan. Alang sa mga Katoliko ang dili masayop nga autoridad sa Simbahan nga tinukod ni Cristo ang maghatag kaniyag kasigurohan nga ang iyang nadawat mao ang lonsay nga pulong sa Dios nga walay sambog sa kasaypanan gumikan sa tawhanong panabot.

Anak

Dios Rom. 9:5
Divine Jn. 6:69
Infinite Jn. 8:58
Omnipotent Pin. 1:8
Savior Tito 2:13

Tradisyon

Oral Tradition, Sacred Tradition, Holy Tradition

Ang Biblia naghisgot sa tulo ka matang sa tradisyon.

Una - sa mga Patriarca, “ug ang akong mga pulong nga gipasulti ko kaninyo, dili gayod mawala diha sa inyong baba ni sa baba sa inyong mga anak ug mga apo sukad karon ug hangtod sa kahangtoran” (Isa. 59:21).

Ikaduha - sa mga Apostoles, si San Pablo nag-awhag, “mga igsoon hupti ninyo nga malig-on ang mga pagtulon-an nga among gitudlo kaninyo pinaagi sa among mga sulat o sa among tradisyon” (2 Tes. 2:15) ug siya usab nagpahimangno, likayi ninyo kadtong dili modawat sa atong tradisyon” (2 Tes. 3:6).

Ikatulo - sa mga Judio, nga mao ang gisaway ni Cristo sa Mat. 15:2-6 tungod kay sila nagtudlo nga kon ang usa ka tawo may ikatabang unta sa iyang amahan o inahan, apan siya moingon, “iya kini sa Dios”, dili na kinahanglan nga tahoron niya ang iyang amahan.

Espiritu Santo

Dios Buh. 5:3-4 Divine Jud. 1:20
Infinite Heb. 9:14
Omnipotent Mat. 12:28, Rom. 15:13
Savior Tito 3:5

Autoridad sa Simbahan

Church Magisterium

Ang Simbahan gihatagan ni Cristo sa bugtong katungod sa pagtudlo ug paghubad sa diosnong gipadayag nga nakarga sa Biblia nga mao ang diosnong gipadayag nga nasulat ug sa Tradisyon nga mao ang diosnong gipadayag nga wala na masulat ug nahipasa pinaagi sa binaba nga panudlo.

Ang Simbahan wala magkuha sa hingpit nga kasigurohan sa tanan nga gipadayag sa Dios gikan sa Biblia lamang kondili gikan sa duha ka tinubdan nga mao ang Biblia ug ang Tradisyon.

Ang Biblia ug ang Tradisyon angay nga hatagan sa samang pagtagad isip sudlanan sa pulong sa Dios. Ang katungod sa pagkadili-masayop sa pagpanudlo labot sa kinahanglan alang sa kaluwasan sa tawo wala isaad ni Cristo ngadto sa matag magbabasa sa Biblia kondili ngadto sa buhi nga autoridad sa Simbahan nga gitawag og “Magisterium” nga gilangkoban sa Sto. Papa ug sa tanang kaobispohan nga nahiusa sa Sto. Papa.