• Answering Ultra-Traditionalism [ Part 1 ]






    FALLACY OF ULTRA-TRADITIONALISM
    [Ang Kasaypanan sa Ultra-Traditionalism]

    Bro. Ramon M. Gitamondoc


     Ang ultra-traditionalism mao ang kalihokan sulod sa Iglesya Katolika nga gipasiugdahan sa mga katoliko nga naghupot sa panghunahuna nga ang Ikaduhang Konsilyo Vaticano (VC2) ug ang mga Sto Papa sa bag-ong kapanahunan nga mipatuman sa mandato sa maong Konsilyo wala na magsubay sa Tradisyon kon naandang mga panudlo ug balansayon sa Iglesya Katolika. Kadtong naghupot niini nga baruganan mitawag sa ilang kaugalingon nga mga Traditionalists. Ang mga Traditionalist misalikway sa autoridad sa mga Post-Conciliar Popes tungod sa ilang pagtuo nga niadtong VC2, ang usa ka hitabo nga wala pa mahitabo sukad masukad diha sa kasaysayan sa Iglesya Katolika ug mohimong bakak sa mga saad ni Cristo nga sa unang higayon ang Yawa ug ang mga ganghaan sa hades [mga mason, mga communista, mga liberal ug mga modernists] milampos sa ilang tumong sa pagguba sa mga panudlo ug liturhiya sa Iglesya Katolika. Kon ang mga Traditionalists tinuoray pa nga nasayod ug midawat sa Tradition kun naandang mga panudlo sa Simbahan dili unta sila mawad-ag pagsalig sa mga saad ni Cristo (Mat 16:18; Mat 28:20) ug maghupot niining mapasipalahon nga hunahuna. Apan sa tinuoray kining mga Traditionalist wala mahigugma sa Tradisyon kondili ila lamang kining gigamit aron mohimong matarong sa ilang pag-alsa batok sa Autoridad sa Simbahan sama nga ang mga Protestante migamit sa Biblia nga kahimanan aron sa paghimong matarong sa ilang pag-alsa batok sa Autoridad sa Simbahan nga tinukod ni Cristo. Madayag nga ang nagpaluyo niining duha ka pag-alsa batok sa autoridad nga gitukod ni Cristo mao ang garbo nga maoy mihaling sa ilang pagkamasinupakon ug kini nga buhat naggikan sa Yawa nga kanunay nga nakig-away batok sa autoridad sa Dios. Aron atong mapakita unsa ka sayop kining baruganan sa mga Traditionalists atong hatagan og tubag ang pipila ka fundamento nga pangutana labot sa atong pagka-Katoliko. Tungod kay ang mga Traditionalists misandig sa ilang kinaugalingon nga pagsabot sa Tradisyon, ang atong tubag ato sab nga ipasukad diha sa Tradisyon. 


    Question 1.
    Husto ba ang pag-ingon nga ang mga katoliko kinahanglan nga mosunod sa Sto Papa diha lamang sa iyang mga panudlo nga ex cathedra labot sa pagtuo ug moralidad?

    Ang Vaticano 1 “PASTOR AETERNUS” Chapter 3 “On the Power and Character of the Primacy of the Roman Pontiff” [Labot sa Gahom ug Kinaiya sa Pagkapangulo sa Sto Papa] nagtudlo: Par 1… the Roman Pontiff is the successor of blessed Peter, the prince of the apostles, true vicar of Christ, head of the whole Church and father and teacher of all Christian people. [ang Sto Papa mao ang sumusunod ni San Pedro, ang prinsipe sa mga apostoles, matuod nga embahador ni Cristo, pangulo sa tibuok Simbahan ug amahan ug magtutudlo sa tibuok Kristohanong katawhan]. Par 2. Both clergy and faithful, of whatever rite and dignity, both singly and collectively, are bound to submit to this power by the duty of hierarchical subordination and true obedience, and this not only in matters concerning faith and morals, but also in those which regard the discipline and government of the Church throughout the world. [Ang kaparian ug matuohon, sa bisan unsang rito ug dignidad, sa tinagsa o sa hinugpong, kinahanglan nga mopailawom ngadto niini nga gahom pinaagi sa katungdanan sa heirarkikanhong pagkamasinulondon ug matuod nga pagkamasinugtanon, ug kini dili lamang kalabot sa pagtuo ug moralidad, kondili LAKIP USAB NIADTONG MAY LABOT SA DISIPLINA UG PAGDUMALA SA SIMBAHAN sa tibuok kalibotan]. Busa makita nato ang kasayop sa mga Traditionalists diha sa ilang wala pagpailawom sa autoridad sa Sto Papa kabahin sa disiplina [pananglit sa bag-ong rito sa Misa] ug sa pagdumala [ang ilang wala pagdawat sa kinatibuk-an sa bag-ong Code of Canon Law].


    Question 2.
    Kinsa man ang naghupot sa gahom ug autoridad sa pag-interpretar sa Tradisyon sa Simbahan?

    Pope Gregory XVI MIRARI VOS August, 1832 par 10: Let those who devise such plans be aware that, according to the testimony of St. Leo: "The right to grant dispensation from the canons is given only to the Roman Pontiff. He alone, and no private person, can decide anything about the rules of the Church Fathers." As St Gelasius writes: "It is the papal responsibility to keep the canonical decrees in their place and to evaluate the precepts of previous popes so that when the times demand relaxation in order to rejuvenate the churches, they may be adjusted after diligent consideration." [Himoa nga kadtong nagmugna niana nga mga plano masayod nga, sumala sa testimonio ni St Leo, “Ang katungod sa paghatag og pagpahigawas gikan sa mga balaod gitugyan ngadto lamang sa Sto Papa. Siya lamang, ug walay privadong tawo, ang makahukom sa bisan unsa kabahin sa mga lagda sa mga Church Fathers.” Sumala sa gisulat ni St Gelasius: “Katungdanan sa papa ang pagpahimutang sa mga decrito canonico diha sa ilang dapit ug sa pagpiho sa mga panudlo sa nag-unang mga papa aron nga kon ang mga panahon mangayo sa pagpaluag aron sa pagpabuhi sa mga kaiglesiahan, sila mahimong usbon tapos sa makugihon nga pagtimbangtimbang.”] Catechism of the Catholic Church no. 85: “The task of giving an authentic interpretation of the Word of God, whether in its written form or in the form of Tradition, has been entrusted to the living teaching office of the Church ALONE. Its authority in this matter is exercised in the name of Jesus Christ (Dei Verbum 10 Ϩ 2). This means that the task of interpretation has been entrusted to the bishops in communion with the successor of Peter, the Bishop of Rome.” [Ang tahas sa paghatag og matuod nga interpretasyon sa Pulong sa Dios, maanaa man sa iyang nasulat nga forma o diha sa forma sa Tradisyon, gitugyan ngadto sa buhi nga pagkamagtutudlo sa Simbahan LAMANG. Kini nga gahom niining bahin gigamit diha sa ngalan ni Jesu-Cristo. Kini nagpasabot nga ang bulohaton sa pag-interpretar gitugyan ngadto sa mga Obispo nga nahiusa uban sa sumusunod ni Pedro, ang Obispo sa Roma.] Pinasukad niini nga panudlo sa Simbahan, mapangutana kita kon diin man magkuha kining mga traditionalists og katungod sa pag-intepretar sa unsay Tradisyon unya ilang ipatigbabaw sa mga panudlo sa buhi nga Magisterium sa Simbahan? 


    Question 3.
    Mahimo ba nga ang atong kinaugalingon nga pagsabot sa Tradisyon gamiton batok sa Magisterium?

    “But especially contradictory is a notion of Tradition which opposes the universal Magisterium of the Church possessed by the Bishop of Rome and the Body of Bishops. It is impossible to remain faithful to the Tradition while breaking the ecclesial bond with him to whom, in the person of the Apostle Peter, Christ himself entrusted the ministry of unity in his Church.” (Cf. Mt. 16:18; Lk. 10:16; Vatican Council I, Const. Pastor Aeternus, cap. 3: DS 3060.) [Apan labi ka sumpaki ang panghunahuna sa Tradisyon nga nagsupak sa malukpanon nga Magisterium sa Simbahan nga gihuptan sa Obispo sa Roma ug sa Katigoman sa mga Obispo. Impossibli ang pagpabilin nga matinud-anon sa Tradisyon samtang bugtoon ang ekklesyanhong kadugtongan uban kaniya kinsa, diha sa persona ni Apostol Pedro, si Cristo mismo mitugyan sa ministeryo sa kahiusa diha sa iyang Simbahan.] Sumala sa tubag sa ikaduhang pangutana ang mga Traditionalists walay katakos o katungod sa paghimog piho nga interpretasyon sa Tradisyon nga maoy atong dawaton ug labi pa kasayop ang ilang paggamit sa ilang kinaugalingon nga interpretasyon batok sa Magisterium sa Simbahan.


    Question 4.
    Mahimo ba sa usa Katoliko ang pag-ingon nga ang Sto Papa nasayop diha sa iyang mga panudlo ug mga kabalaoranan nga buot niyang ipadawat sa tibuok Simbahan?

    Ang Konsilyo sa Roma [860 ug 863 AD] ubos ni Pope St. Nicholas I the Great (858-67) Chap 5 DS 326 mitubag niini: “If anyone condemns dogmas, mandates, interdicts, sanctions or decrees, promulgated by the one presiding in the Apostolic See, for the Catholic faith, for the correction of the faithful, for the emendation of criminals, either by an interdict of threatening or of future ills, let him be anathema.” [Kon dunay mo-kondenar sa mga dogma, mga mandato, mga paghikaw, mga silot o mga decrito, nga gipromulgar pinaagi kaniya nga nagmando sa Apostolikanhong Kagahoman, alang sa Katolikong pagtuo, alang sa pagtul-id sa mga magtutuo, alang sa pagsilot sa mga criminal, mahimong pinaagi sa pagpanghulga o sa umaabot nga kadaot, matinunglo siya.] Bull of Pope Leo X EXSURGE DOMINE June 15, 1520: “We would have shown him clearer than the light of day that the Roman pontiffs, our predecessors, whom he injuriously attacks beyond all decency, never erred in their canons or constitutions which he tries to assail. For, according to the prophet, neither is healing oil nor the doctor lacking in Galaad.” [Amo unta nga ikapakita kaniya nga mas klaro pa kay sa kahayag sa adlaw nga ang mga Sto Papa, among mga gisundan, kinsa iyang madinaoton nga giataki sa hilabahang pagpakaulaw, wala gayod masayop sa ilang mga balaod o konstitusyon nga iyang gisulayan sa pag-asdang. Tungod kay, sumala sa propeta, wala magkulang sa makaayo nga lana o sa doctor sa Galaad.] Busa dayag kaayo nga kadtong naghupot sa pagtuo nga ang Sto Papa nasayop diha sa iyang mga panudlo ug mga balaod nga buot niyang ipadawat sa tibuok Simbahan, sa tinuoray sila ang nangasayop diha sa ilang hinanali nga paghukom. 


    Question 5.
    Mahimo ba sa usa ka katoliko ang paghukom sa mga butang nga gihukman na sa Sto Papa?

    IN TERRA PAX HOMINIBUS September 2, 1053 DS 352 Chap 11: By passing a preceding judgment on the great See, concerning which it is not permitted any man to pass judgment, you have received anathema from all the Fathers of all the venerable Councils. [Sa imong pagpakanaog sa nahaunang paghukom ibabaw sa bantogan nga Kagahoman, nga mahitungod niini wala itugot ni bisan kinsa ang pagpahamtang og hukom, ikaw nakadawat sa pagkatinunglo gikan sa tanang mga Amahan sa tanang talamdon nga mga Konsilyo.] DS 353 Chap 32: As the hinge while remaining immovable opens and closes the door, so Peter and his successors have free judgment over all the Church, since no one should remove their status because "the highest See is judged by no one." [Ingon nga ang bisagra samtang nagpabilin nga dili matarog moabli ug mosira sa pultahan, si Pedro ug ang iyang mga sumusunod naghupot sa gawasnon nga paghukom ibabaw sa tibuok Iglesya, tungod kay walay mahimong mokuha sa ilang estado tungod kay “ang labing hataas nga Kagahoman dili kahukman ni bisan kinsa.”] Vatican Council 1 The Dogmatic Constitution “PASTOR AETERNUS” Chapter 3 “On the Power and Character of the Primacy of the Roman Pontiff” par 8: Since the Roman Pontiff, by the divine right of the apostolic primacy, governs the whole Church, we likewise teach and declare that he is the supreme judge of the faithful… the sentence of the Apostolic See (than which there is no higher authority) is not subject to revision by anyone, nor may anyone lawfully pass judgment thereupon. [Tungod kay ang Sto Papa, pinaagi sa diosnong katungod sa apostolikanhong pagkapangulo, nagdumala sa tibuok Simbahan, kami usab nagtudlo ug nagdiklarar nga siya mao ang labawng maghuhukom alang sa mga magtutuo… ang hukom sa Sto Papa (nga wala nay mas labaw nga autoridad) dili ubos sa pag-usab ni bisan kinsa, o walay si bisan kinsa ang makatarunganon nga makahukom niini].



    Question 6.
    Mahimo ba sa usa ka Katoliko ang pag-ingon nga siya mipailawom sa mga panudlo sa papa sa miaging panahon apan dili siya magpailawom sa karon nga papa? 

    Pope Clement VI SUPER QUIBUSDAM Sept. 20, 1351 DS 570e: In the third place, if you… have believed and do believe that THE ROMAN PONTIFFS WHO HAVE BEEN AND WE WHO NOW ARE THE ROMAN PONTIFF AND, THOSE WHO IN FUTURE WILL BE SUCCESSIVELY AS LEGITIMATE VICARS OF CHRIST and full of power in the highest degree, have received immediately from Christ Himself over the complete and universal body of the church militant, every jurisdiction of power which Christ as fitting head had in human life. [Sa ikatulong bahin, kon ikaw nagtuo ug mituo nga ang MGA STO PAPA NGA MIAGI UG KAMI NGA KARON MAO ANG STO PAPA UG, SILA NGA SA UMAABOT MOSUNOD ISIP LEGITIMO NGA MGA VICAR NI CRISTO ug hingpit nga gahom sa kinatas-an nga paagi, nakadawat gikan gayod kang Cristo mismo ibabaw sa tibuok ug universal nga grupo sa mga church militant, sa matag katungod sa gahom diin si Cristo isip sibo nga pangulo naghupot sa tawhanon niyang kinabuhi.] Si Cardinal Ratzinger mipadayag sa kasaypanan sa mga Traditionalists diha sa ilang pagpili-pili sa mga papa nga ilang sundon: “I see no future for a position that, out of principle, stubbornly renounces Vatican II. In fact in itself it is an illogical position. The point of departure for this tendency is, in fact, the strictest fidelity to the teaching particularly of Pius IX and Pius X and, still more fundamentally, of Vatican I and its definition of papal primacy. But why only popes up to Pius XII and not beyond? Is perhaps obedience to the Holy See divisible according to years or according to the nearness of a teaching to one's own already-established convictions?” (The Ratzinger Report, San Francisco: Ignatius, 1985, 28-29, 31) [Wala koy nakita nga kaugmaon alang sa baruganan nga, pinasukad sa prinsipyo, magahion nga nagsalikway sa Vaticano 2. Sa pagkatinuod sa iyang kaugalingon kini usa ka dimakataronganon nga baruganan. Ang punto sa pagbiya alang niini nga pagdapig mao, sa pagkatinuod, ang kina-estriktohan nga pagkamatinumanon sa mga panudlo labi na ang kang Pius IX ug Pius X ug, dugang pa kafundamento, sa Vaticano I ug sa panudlo niini sa pagkapangulo sa papa. Apan nganong sa mga papa ra man kutob ni Pius XII ug dili saylo pa niini? Mahimo ba diya nga ang pagkamasinugtanon ngadto sa Santa Sede mabahinbahin sumala sa mga tuig o sumala sa kaduol sa usa ka panudlo ngadto sa daan nang gihuptan nga mga kombiksyon?] 


    Question 7. 
    Mahimo ba sa usa ka katoliko ang pagmatuod sa iyang pagka-katoliko ug sa samang higayon siya mipakita sa iyang kawalay pagtahod sa autoridad sa Sto Papa?

    Pope Gregory XVI MIRARI VOS Agosto 15, 1832 par 7: Therefore may the unity which is built upon the See of Peter as on a sure foundation stand firm. May it be for all a wall and a security, a safe port, and a treasury of countless blessings. To check the audacity of those who attempt to infringe upon the rights of this Holy See or to sever the union of the churches with the See of Peter, instill in your people a zealous confidence in the papacy and sincere veneration for it. As St Cyprian wrote: "HE WHO ABANDONS THE SEE OF PETER ON WHICH THE CHURCH WAS FOUNDED FALSELY BELIEVES HIMSELF TO BE A PART OF THE CHURCH." [Busa hinaut nga ang kahiusa nga gipatukod diha sa Kagahoman ni Pedro isip siguro nga sukaranan mobarog nga lig-on. Hinaut nga kini mahimo alang sa tanan nga paril ug usa ka siguridad, usa ka luwas nga pantalan, ug tipiganan sa dilimaihap nga mga panalangin. Aron sa pagbadlong sa kamapangahason niadtong mosulay sa pagyatak sa mga katungod niining Balaang Kagahoman o ang pagbugto sa kahiusa sa mga kaiglesiahan uban sa Kagahoman ni Pedro, isilsil sa imong katawhan ang sibot nga pagsalig diha sa papado ug sincero nga pagtahod alang niini. Sumala sa gisulat ni St Cyrian: SIYA NGA MOBIYA SA KAGAHOMAN NI PEDRO DIIN IBABAW NIINI ANG IGLESYA GITUKOD, NAHISALAAG SA IYANG PAGTUO NGA SIYA SAKOP SA IGLESYA.]
    Pope St Pius X [Speech Delivered on May 10, 1909]: “Do not allow yourselves to be deceived by the cunning statements of those who persistently claim to wish to be with the Church, to love the Church, to fight so that people do not leave Her... But judge them by their works. IF THEY DESPISE THE SHEPHERDS OF THE CHURCH AND EVEN THE POPE, IF THEY ATTEMPT ALL MEANS OF EVADING THEIR AUTHORITY IN ORDER TO ELUDE THEIR DIRECTIVES AND JUDGMENTS, THEN ABOUT WHICH CHURCH DO THESE MEN MEAN TO SPEAK? Certainly not about that established on the foundations of the apostles and prophets, with Christ Jesus Himself as the cornerstone (Eph. 2:20).” [Hubad: Ayaw itugot nga kamo malingla sa mga malamatong mga pulong niadtong mapugsanon nga moangkon sa pagtinguha sa pagpabilin uban sa Simbahan, sa paghigugma sa Simbahan, sa pagpakigbisog aron nga ang katawhan dili mobiya Kaniya… Apan hukmi sila pinaagi sa ilang mga buhat. KON SILA MOSALIKWAY SA MGA MAGBALANTAY SA SIMBAHAN UG BISAN SA PAPA, KON SILA NANINGKAMOT SA TANANG PAAGI SA PAGLIKAY SA ILANG AUTORIDAD ARON SA PAGSUKWAHI SA ILANG MGA DIRECTIVA UG PAGHUKOM…, NAN UNSA MANG SIMBAHANA ANG GIPASABOT NIINING MGA TAWHANA? Dimalalis dili ang natukod sa patukoranan sa mga apostoles ug mga propeta, uban ni Cristo Jesus mismo nga mao ang batong sukaranan]. 

    Pope Pius XI MORTALIUM ANIMOS January 6, 1928 par 11: Furthermore, in this one Church of Christ no man can be or remain who does not accept, recognize and obey the authority and supremacy of Peter and his legitimate successors. [Dugang pa, niining usa nga Iglesya ni Cristo walay tawo nga mahimo maanaa o makapabilin kinsa wala modawat, moila ug motuman sa autoridad ug pagkalabaw ni Pedro ug sa iyang legitimo nga mga sumusunod.] 


    Conclusion:
    Sumala sa mga documento nga atong nakutlo sa unahan, aron kita magpabilin ug maisip pa nga matuod nga Katoliko gikinahanglan: 1) ang pagpailawom sa autoridad sa Sto Papa dili lamang diha sa iyang mga panudlo labot sa pagtuo ug moralidad kondili lakip usab sa disiplina ug pagdumala sa tibuok Simbahan, 2) ang dili pagpatigbabaw sa atong kinaugalingon nga pagsabot sa unsay Tradisyon batok sa autoridad sa Magisterium nga maoy mo-garantiya sa matuod nga Tradisyon, 3) ang atong pagdawat, pag-ila, pagtahod ug pagsugot sa autoridad sa Sto Papa diha sa mga butang nga buot niyang ipadawat ug ipatuman sa tanang mga katoliko sa tibuok kalibotan. Kining tulo ka punto ang kanunay nga gilapas sa mga Traditionalists nga tungod niini dili sila maisip nga matuod nga mga katoliko bisan kon sila padayon nga miangkon sa ilang pagka-Katoliko. Ang kasaypanan sa mga Traditionalist nagsukad diha sa garbo nga namunga og pagkamasinupakon sa autoridad nga gitukod sa Dios dinhi sa kalibotan.


    image source: www.theguardian.com

0 comments:

Leave a Reply

Subscribe to: Post Comments (Atom)

Amahan

Dios     1 Cor. 8:6
Divine    Lev. 20:26
Infinite    Sal. 90:2
Omnipotent    Gen. 17:1
Savior    Isa. 43:11

Biblia

Sacred Scripture, Holy Writ

Tulo ka hinungdanong pangutana nga dili nato matubag kon Biblia lamang ang atong saligan.

Una – Giunsa man nato paghibalo sa sakto nga ihap (canon) sa mga basahon sa Biblia? Sa wala pa himoa ang pagtapok sa mga basahon sa Bag-ong Tugon daghang mga basahon nga Kristohanon nga gipakaylap. Kinsa man ang nagpaila kanato sa 27 ka libro sa Bag-ong Tugon isip linamdagan? Walay lain kondili ang Simbahang Katoliko ubos sa paglamdag sa Espiritu Santo pinaagi sa Konsilyo sa Kartago sa tuig 397 AD human sa pag-aprobar sa Santo Papa mipakanaog sa mahukumon gayod ug alang sa tanang panahon kon unsang mga basahona ang maapil sa Biblia ug unsa ang dili. Ang unang mga sinulat dugay na nga nangahanaw. Ang ania kanato karon mao ang kopya sa kopya sa orihinal. Kinsa man ang nag-garantiya nga husto ug matinud-anon ang teksto sa kopya? Ang Simbahang Katoliko pinasikad sa iyang karaang Tradisyon, diha sa iyang panudlo ug sa iyang liturhiya masayod kon unsa ang matuod nga teksto ug unsa ang sayop.

Ikaduha - Giunsa man nato paghibalo nga sakto ang pagkahubad sanglit daghan kanato, ang atong gigamit nga Bibliang hubad “translation” gikan sa Hebreo, Griego, ug Aramaico? Aron pagpiho sa husto nga hubad sa atong kaugalingon kinahanglan pa nga magtuon kita sa orihinal nga pinulongan ug pipila man kanato ang makahimo niining malisod nga tahas? Sa makausa pa, kinahanglan nga mosandig kita sa autoridad sa Simbahan.

Ikatulo - Giunsa man nato pagsiguro nga husto ang atong pagsabot kun interpretasyon sa atong gibasa? Ang matag pastor nga tigtukod og bag-ong tinuhoan pulos gyod moangkon nga ang ilang sabot maoy husto apan wala silay panagkauyon kon unsa gyod ang gipasabot sa letra sa Kasulatan. Alang sa mga Katoliko ang dili masayop nga autoridad sa Simbahan nga tinukod ni Cristo ang maghatag kaniyag kasigurohan nga ang iyang nadawat mao ang lonsay nga pulong sa Dios nga walay sambog sa kasaypanan gumikan sa tawhanong panabot.

Anak

Dios Rom. 9:5
Divine Jn. 6:69
Infinite Jn. 8:58
Omnipotent Pin. 1:8
Savior Tito 2:13

Tradisyon

Oral Tradition, Sacred Tradition, Holy Tradition

Ang Biblia naghisgot sa tulo ka matang sa tradisyon.

Una - sa mga Patriarca, “ug ang akong mga pulong nga gipasulti ko kaninyo, dili gayod mawala diha sa inyong baba ni sa baba sa inyong mga anak ug mga apo sukad karon ug hangtod sa kahangtoran” (Isa. 59:21).

Ikaduha - sa mga Apostoles, si San Pablo nag-awhag, “mga igsoon hupti ninyo nga malig-on ang mga pagtulon-an nga among gitudlo kaninyo pinaagi sa among mga sulat o sa among tradisyon” (2 Tes. 2:15) ug siya usab nagpahimangno, likayi ninyo kadtong dili modawat sa atong tradisyon” (2 Tes. 3:6).

Ikatulo - sa mga Judio, nga mao ang gisaway ni Cristo sa Mat. 15:2-6 tungod kay sila nagtudlo nga kon ang usa ka tawo may ikatabang unta sa iyang amahan o inahan, apan siya moingon, “iya kini sa Dios”, dili na kinahanglan nga tahoron niya ang iyang amahan.

Espiritu Santo

Dios Buh. 5:3-4 Divine Jud. 1:20
Infinite Heb. 9:14
Omnipotent Mat. 12:28, Rom. 15:13
Savior Tito 3:5

Autoridad sa Simbahan

Church Magisterium

Ang Simbahan gihatagan ni Cristo sa bugtong katungod sa pagtudlo ug paghubad sa diosnong gipadayag nga nakarga sa Biblia nga mao ang diosnong gipadayag nga nasulat ug sa Tradisyon nga mao ang diosnong gipadayag nga wala na masulat ug nahipasa pinaagi sa binaba nga panudlo.

Ang Simbahan wala magkuha sa hingpit nga kasigurohan sa tanan nga gipadayag sa Dios gikan sa Biblia lamang kondili gikan sa duha ka tinubdan nga mao ang Biblia ug ang Tradisyon.

Ang Biblia ug ang Tradisyon angay nga hatagan sa samang pagtagad isip sudlanan sa pulong sa Dios. Ang katungod sa pagkadili-masayop sa pagpanudlo labot sa kinahanglan alang sa kaluwasan sa tawo wala isaad ni Cristo ngadto sa matag magbabasa sa Biblia kondili ngadto sa buhi nga autoridad sa Simbahan nga gitawag og “Magisterium” nga gilangkoban sa Sto. Papa ug sa tanang kaobispohan nga nahiusa sa Sto. Papa.